MÜSADERE NEDİR?
Müsadere, işlenen bir suçla ilgili devletin kişinin
veya kuruluşun mal varlığına veya kazançlarına el koyma işlemidir. TCK’da
54-55. Maddelerde düzenlenen müsadere, özel müsadere sistemidir. Müsadere için
eşya veya mal varlığının işlenen suç ile bir bağlantısının olmasıdır. İşlenen
suç ile eşya veya mal varlığının bağlantısının olmadığı durumda bu değerler
müsadere edilemez.
“Eşya müsaderesi
Madde 54- (1)
İyiniyetli üçüncü kişilere ait olmamak koşuluyla, kasıtlı bir suçun
işlenmesinde kullanılan veya suçun işlenmesine tahsis edilen ya da suçtan
meydana gelen eşyanın müsaderesine hükmolunur. Suçun işlenmesinde kullanılmak
üzere hazırlanan eşya, kamu güvenliği, kamu sağlığı veya genel ahlak açısından
tehlikeli olması durumunda müsadere edilir. (Ek cümle:
24/11/2016-6763/11 md.) Eşyanın üzerinde iyiniyetli üçüncü kişiler
lehine tesis edilmiş sınırlı ayni hakkın bulunması hâlinde müsadere kararı, bu
hak saklı kalmak şartıyla verilir.
(2) Birinci fıkra
kapsamına giren eşyanın, ortadan kaldırılması, elden çıkarılması, tüketilmesi
veya müsaderesinin başka bir surette imkânsız kılınması halinde; bu eşyanın
değeri kadar para tutarının müsaderesine karar verilir.
(3) Suçta kullanılan eşyanın müsadere
edilmesinin işlenen suça nazaran daha ağır sonuçlar doğuracağı ve bu nedenle
hakkaniyete aykırı olacağı anlaşıldığında, müsaderesine hükmedilmeyebilir.
(4) Üretimi, bulundurulması, kullanılması,
taşınması, alım ve satımı suç oluşturan eşya, müsadere edilir.
(5) Bir şeyin sadece
bazı kısımlarının müsaderesi gerektiğinde, tümüne zarar verilmeksizin bu kısmı
ayırmak olanaklı ise, sadece bu kısmın müsaderesine karar verilir.
(6) Birden fazla kişinin paydaş olduğu
eşya ile ilgili olarak, sadece suça iştirak eden kişinin payının müsaderesine
hükmolunur.
Kazanç müsaderesi
Madde 55- (1)
Suçun işlenmesi ile elde edilen veya suçun konusunu oluşturan ya da suçun
işlenmesi için sağlanan maddi menfaatler ile bunların değerlendirilmesi veya
dönüştürülmesi sonucu ortaya çıkan ekonomik kazançların müsaderesine karar
verilir. Bu fıkra hükmüne göre müsadere kararı verilebilmesi için maddi menfaatin
suçun mağduruna iade edilememesi gerekir.
(2) Müsadere konusu eşya veya maddi
menfaatlere el konulamadığı veya bunların merciine teslim edilmediği hallerde,
bunların karşılığını oluşturan değerlerin müsaderesine hükmedilir.
(3) (Ek: 26/6/2009 – 5918/2
md.) Bu madde kapsamına giren eşyanın müsadere edilebilmesi için,
eşyayı sonradan iktisap eden kişinin 22/11/2001 tarihli ve 4721 sayılı Türk
Medenî Kanununun iyiniyetin korunmasına ilişkin hükümlerinden yararlanamıyor
olması gerekir.”
Kabahatlerde müsadere: 5326 sayılı
kabahatler kanunu’un 18. Maddesinde düzenlenen; “kabahatin konusunu oluşturan
veya işlenmesi suretiyle elde edilen eşyanın mülkiyetinin kamuya
geçirilmesi...” suretiyle devletin müsadere işlemini gerçekleştirmesidir.
EŞYA
(MAL) MÜSADERESİ NEDİR?
Eşya
müsaderesi, bir suçun işlenmesinde suçun işlenmesinde kullanılan veya suçun
işlenmesi için tahsis edilen söz konusu eşyanın devletin el koymasıdır.
Müsadere şartları;
1-
Müsadere konusu
eşya iyiniyetli üçüncü kişiye ait olmamalıdır.
2-
Kasten işlenen
suçla eşya arasında bağlantı bulunmalı.
- Eşyanın suçun işlenmesinde kullanılması
- Eşyanın suçun işlenmesinde tahsis edilmesi
-Eşyanın suç sonucunda meydana gelmesi
-Eşyanın suç işlenmesinde kullanılması için
hazırlanması durumunda bağlantı bulunduğu söylenebilir.
3-Kasten işlenen bir suç işlenmiş
olmalı.
KAZANÇ – PARA MÜSADERESİ NEDİR?
Kazanç
müsaderesi, suçun işlenmesi ile elde edilen veya suçun konusunu oluşturan ya da
suçun işlenmesi için sağlanan maddi menfaatler ile bunların değerlendirilmesi
veya dönüştürülmesi sonucun da ortaya çıkan ekonomik kazançların müsaderesidir.
1-
Maddi menfaat ve
ekonomik kazancı suçun mağduruna ya da iyiniyetli üçüncü kişilere iade
edilmemiş olmalı.
2-
Kasten işlenen
suçla maddi menfaat kazanç arasında bağlantı bulunmalı.
- Maddi menfaat ve ekonomik suçun işlenmesiyle
kazılması.
- Maddi menfaat ve ekonomik kazançların suçun konusunu
oluşturması.
- Maddi menfaat ve ekonomik kazançların suçun
işlenmesi için sağlanması durumunda bağlantı bulunması.
3-
Kasten işlenen
bir suç işlenmiş olmalı.
MÜSADEREYİ ETKİLEYEN HALLER
1- BERAAT KARARI
2- KUSURLULUK
3- YAŞ KÜÇÜKLÜĞÜ
4- AKIL HASTALIĞI
5- HUKUKA UYGUNLUK
SEBEPLERİNİN BULUNMASI