Kimler maddi ve manevi tazminat davası açabilir:
Trafik kazası davaları açısından ikili bir ayrım söz konusudur.
Eğer trafik kazası mağduru hayatta ise borçlar kanunun 41., 45. Ve 47.
maddeleri uyarınca bizzat kendisi maddi ve manevi tazminat davası açabilir.
Eğer mağdur vefat etmiş ise onun vefatı ile maddi ve manevi zarar gören
yakınları, annesi, babası, eşi, çocukları, kardeşleri, nişanlısı, bakım ve
desteği altındaki kişiler maddi ve manevi zararların tazmini için dava açma
hakkına sahiptir. Mağdur ölmeden evvel tazminat davası açtıysa yine bu kişiler
davaya devam edebilirler.
Trafik
kazasında maddi ve manevi tazminat davası kime karşı açılır? Trafik kazası
davasında kusurlu tarafın tazminat hakkı var mıdır?
Kazada doğan zararların kazada kusuru olan karşı taraftan talep
etmek akla ilk gelen çözüm olacaksa da kusurun karşı tarafta olmaması, karşı
tarafın zararı karşılayacak ekonomik durumu olmaması ya da vefat etmesi
durumunda mirasçısının da bulunmaması gibi çoğu zaman karşılaşılan durumlarda
başvurulacak yer sigorta şirketleridir. Sigorta şirketinin reddi sonrasında
trafik kazası tazminatı sonrasında sigorta tahkimi veya mahkemeden istenebilir.
Zira ölümlü veya bir uzvun yitirilmesi sonucunu doğuran trafik
kazalarında tazminat miktarı yüksek olabileceği için karşı tarafın bunu
karşılaması çok zor olabilir. Bu sebeple sigorta şirketine karşı açılacak dava
en isabetli sonuçları doğurabilir. Karayolları Trafik Kanunu Madde 97 “Zarar
gören, zorunlu mali sorumluluk sigortasında öngörülen sınırlar içinde doğrudan
doğruya sigortacıya karşı talepte bulunabileceği gibi dava da açabilir.”
Hükmünü içermektedir.
Davanın açılacağı sigorta şirketi kazaya sebebiyet verenin
trafik veya kasko poliçesini hazırlayan sigorta şirketi olabilir. Bu sigorta
şirketleri bir birinden farklı şirketler ise her ikisine birlikten dava
açılması da mümkündür.
Trafik
Kazasına sebebiyet verenin (zorunlu mali sorumluluk sigortası) trafik sigortası
bulunmuyorsa ne yapılabilir :
Zorunlu Mali sorumluluk sigortası(trafik sigortası), sigorta
ettirenin, üçüncü kişilere verdiği zararları karşılamak üzere hem üçüncü
kişileri hem de sigorta ettireni koruma amacıyla oluşturulmuş bir zarar
sigortası türüdür. İşletenlerin KTK 85. maddesindeki sorumluluklarının
karşılanmasını sağlamak üzere mali sorumluluk sigortasını yapmaları zorunludur.
Zorunlu mali sorumluluk sigortası yaptırmayan araçların trafiğe çıkması
yasaktır.
Buna rağmen uygulamada bir çok araç kaçak olarak trafik
sigortası bulunamadan trafiğe çıkmakta ve kazalara karışmaktadır. Kanun koyucu
yasak olmasına rağmen trafikte seyreden bu araçların verdiği zararlardan dolayı
üçüncü kişilerin zarar görmesi durumunda mağdur olmasını engellemek amacıyla
güvence hesabını kurmuştur. Böylelikle kazaya sebebiyet veren tarafın trafik
sigortası bulunmasa dahi güvence hesabından söz konusu kayıplarının tazminini
talep edebilir.
Önemli soruya
gelirsek: Trafik kazalarında maddi manevi trafik kazası tazminat davası
açma süresi ve zaman aşımı süresi nedir:
Maddi ve manevi zararların tazmini için dava açmak için kanunda
belirlenen süre mağdurun uğradığı zararı ve failini öğrendiği tarihten itibaren
1 yıldır. Eğer tazminat davası açmaya yetkili olan kişi zararı veya faili
öğrenmedi ise kazanın meydana geldiği tarihten itibaren her halükarda 10 yıl
geçtikten sonra dava açma hakkı zaman aşımına uğrar. Bu süreler zararı verene
karşı açılacak davanın süresidir. Eğer dava sigorta şirketine karşı açılacak
ise bu süre 2 yıla uzayacaktır.
Eğer trafik kazası sonucu ortaya çıkan durum bir cezayı ve ceza
davasının gerektirir bir durum ise ceza kanunlarında düzenlenmiş olan daha uzun
zaman aşımı süresini uygulanacağından zaman aşımı süresi daha fazla
uzayacaktır.
Kazaya
sebebiyet veren kusurlu aracın şoförü yada yolcular tazminat davası açabilir
mi?
Burada yolcuların araç şoförüne veya araç sahibine dava açma
hakları pek tabidir ancak ailevi nedenler duygusal nedenler gibi pek çok
durumda araç şoförüne dava açılmak istenmemektedir. Peki böyle bir durumda
sigorta şirketine karşı dava açılabilecek midir. Burada karşımıza iki tip
sigorta poliçesi çıkmaktadır; Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası (trafik
sigortası) ve İhtiyari mali sorumluluk sigortası (kasko).
Zorunlu Mali sorumluluk sigortası, sigorta ettirenin, üçüncü
kişilere verdiği onun karşılamak üzere oluşturulmuş bir sigorta türüdür
dolayısıyla araçta bulunan kazaya sebebiyet veren şoför hariç yolcularda üçüncü
kişi olacağından sigorta şirketine dava açabilirler. Aracın şoförü ise şartları
varsa kasko sigortası bulunuyorsa bu şirkete dava açabilir. Eğer şoför veya
yolcular öldülerse mirasçıları da bu davayı açabilecektir. Trafik kazası
tazminatına bu dava sonucunda hükmedilecektir.
Maddi
tazminat ve manevi tazminat kapsamı ve miktarı nasıl belirlenir?
Trafik kazası sonucunda ölüm olayı gerçekleşmişse; Mirasçıları,
ölenin desteğinden yoksun kaldıklarından destekten yoksun kalma tazminatı ile
cenaze ve defin masraflarını talep edebileceği gibi, ölenin, ölümü nedeniyle
duydukları elem, acı ve üzüntü nedeniyle manevi tazminatta talep edebilirler.
Yaralanma meydana geldiyse; Meydana gelen iş ve güç kaybı
nedeniyle iş ve güçten yoksun kalınan gün boyunca, çalışamadığı ve kazançtan
yoksun kaldığı için, çalışamadığından yoksun kaldığı kaybı, tedavi görmüşse
tedavi masraflarını isteyebilecektir. Aynı şekilde manevi tazminat talebinde de
bulunabilecektir. Trafik kazası tazminatı, manevi tazminat olarak talep
edilebilmektedir.
Sakatlık oluştuysa; Kişi sakatlık oranına göre meydana gelecek
iş ve güç kaybına göre zararını talep edebilecek, tedavi masraflarını
isteyebilecek ve manevi tazminata hak kazanabilecektir.Ayrıca, araçlara veya
eşyalara verilen zararların karşılanmasını istenebilecektir.
Tazminatın hesaplanmasında davacının ekonomik durumu ve uğramış
olduğu zararların tam olarak tespiti çok önemlidir. Bu hesaplama sırasında
hasarlar delilleriyle tam olarak ispat edilemez ise askeri ücret üzerinden
zararın hesaplanması ve daha düşük tazminat miktarları söz konusu olacaktır.
Özellikle manevi tazminat soyut bir kavram olduğundan kazazedenin uğramış
olduğu zararların net ve çok iyi bir şekilde, delilleriyle birlikte tarafından
ortaya konulması gerekmektedir. Bu hususta profesyonel avukatlardan yardım
almanın önemi özellikle tazminatın miktarının doğru ve tatmin edici olması
yönünden önemlidir.
Hukuki sorunlarınızla ilgili profesyonel yardım
almak istemeniz halinde iletişim bölümündeki iletişim araçlarıyla ofisimizle
iletişime geçebilirsiniz.
